ALEYNA SEVİM/İSTANBUL- Türkiye’nin en önemli içme suyu kaynaklarından olan Isparta’daki Eğirdir Gölü, yok olmanın eşiğinde. Gölde geçtiğimiz yıl altı metre olan su seviyesi, en son ölçümlerde dört metreye kadar geriledi. Gölün “can suyu alınamaz” rakıma gerilediğini kaydeden Türkiye Tabiatını Koruma Derneği Bilim Danışmanı Dr. Erol Kesici, “Özel hükümlerle korunan, ülkemizin stratejik öneme sahip, 5 milyon yıllık geçmişe sahip doğal tatlı su gölünde neredeyse hiçbir balık türü yaşamaz hale geldi. Artık bu gölde kritik eşik aşıldı. Buradan içme suyu bile alınamaz ama hâlâ gölden aşırı su alımına devam ediliyor. Eğirdir Gölü ölümü bekliyor” diyor.
Yoğun tarım yapılan Eğirdir Gölü çevresinde ağırlıklı olarak meyve üretimi var. Tarımsal sulama için gölden yıllık ortalama 100 milyon metreküp su çekildiği belirtiliyor. İçme suyu için kullanılan yıllık ortalama su miktarı ise 20 milyon metreküpten fazla. Ancak Eğirdir Gölü alarm veriyor. Suları iyice çekilen gölün sığ kesimlerinde yosunlaşma oluşurken göl, rengini büyük oranda kaybetmiş durumda. Geçtiğimiz haziran ayında suları iyice çekilen Eğirdir Gölü’yle ilgili DSİ 18. Bölge Müdürlüğü, bölgeden göle yılda 40 milyon metreküpten fazla su aktarılmasına ilişkin projesini paylaşsa da uzmanlar, gölü kurtarmak için daha kapsamlı önlemlere ihtiyaç olduğunu belirtiyor.
Kayıp artıyor
Eğirdir Gölü’yle ilgili birçok çalışmaya imza atan Dr. Erol Kesici, göldeki son durumu Milliyet’e şu sözlerle anlattı: “Geçtiğimiz ağustos ayında yaptığım ölçümlerde 520 kilometrekare olan göl yüzeyi ortalama 84 kilometrekare kayıpla 436 kilometrekareye, su seviyesi de ortalama 16 metreden altı metreye düşmüştü. Kasım ayında yaptığım ölçümde ise göl yüzeyindeki kaybın 110 kilometrekareye yükseldiği ve göl yüzeyinin 410 kilometrekareye kadar düştüğünü ve göldeki ortalama su seviyesinin dört metrenin altına indiğini tespit ettim. Doğal göllerde su seviyesini korumak zorundasınız. Aynı zamanda kritik coğrafik rakım derecesi 914,74 metredir. Biz bunun 917’nin üzerinde olmasını hep belirttik. 2012 yılında 914’ün altına düşerse ‘can suyu alınamaz’ ibaresi koydular, şimdi ne oldu biliyor musunuz? Bu seviye 913’e düştü. Su seviyesi alçaldıkça kıyılardaki alanlar daha kolay işgal edilebiliyor. Koruma alanı değişiyor.”
Vahşi sulama sürüyor
“’Başka yerden su getireceğiz’ diyorlar ama artık Türkiye’de su yok. Onun için de yer altı suları çekiliyor” diyen Kesici, “Yasal izin 35 metre ama 350 metre derine sondaj yapılıyor. Buradan çekilen su tuzlu sudur. Bunlar çözüm değil. Gölün iyileştirilmesi için verilen sözler tutulmadı. Gölden aşırı su alımı da devam ediyor. Hâlâ göl çevresinde vahşi sulama yapılıyor. Susuz kalırsak yaşayamayız. Çocuklarımıza bırakacağımız en güzel miras sudur” ifadelerini kullandı.